Zmiana czasu a zdrowie

W najbliższy weekend, w nocy z soboty na niedzielę, czeka nas zmiana czasu z zimowego na letni. Przestawienie zegarków oznacza godzinę snu mniej. Takie działanie stosowane jest w niemal 70 krajach na świecie i motywowane głównie względami ekonomicznymi, np. oszczędzaniem energii. Jednak coraz częściej zwraca się uwagę na niekorzystny wpływ zmiany czasu na funkcjonowanie organizmu człowieka. Mimo, że większości z nas przystosowanie się do zmiany czasu nie przysparza trudności, to dla osób bardziej wrażliwych, cierpiących na bezsenność, choroby serca i krążenia lub zaburzenia psychiczne, może okazać się bardzo uciążliwe. Za zachowanie właściwego rytmu dobowego w naszych organizmach odpowiada podwzgórze, dzięki któremu temperatura ciała delikatnie rośnie wieczorem powodując senność, a spada wczesnym rankiem, ułatwiając obudzenie się. Wraz ze zmianą czasu zmienia się również ciśnienie krwi, praca serca i mózgu. Dodatkowo każda modyfikacja pory wstawania zaburza pracę gospodarki hormonalnej, a przystosowanie się organizmu do nowego planu dnia może trwać nawet tydzień.

Wiosna z przesileniem

Choć aura za oknem wcale nie sugeruje zmiany pory roku, dziś świętujemy pierwszy dzień wiosny. Z zimowego snu budzi się nie tylko przyroda, ale także nasze organizmy. Niestety nie zawsze reagują one pozytywnie na kalendarzowe i atmosferyczne zmiany. Efektem może być tak zwane przesilenie wiosenne. Składa się na nie zespół niedogodności, które odczuwamy na przełomie zimy i wiosny. Typowe dolegliwości to permanentne zmęczenie, złe samopoczucie, apatia i senność. Często zdarzają się również problemy z koncentracją, rozdrażnienie, brak energii, a także przeziębienia. Przesilenie wiosenne wpływa na naszą kondycję zarówno fizyczną, jak i psychiczną. U osób wrażliwych na zmiany atmosferyczne, tzw. meteopatów, można zaobserwować nawet przejściowe stany depresyjne. Ich źródłem jest zazwyczaj gwałtowne zwiększenie się bodźców zewnętrznych: większa ilość światła słonecznego, kolorów, dłuższy dzień. Wpływają one negatywnie na ospały po zimie organizm. Poważne problemy zdrowotne wynikające ze zmiany pór roku mogą dotknąć także osoby cierpiące na reumatyzm i schorzenia sercowo-naczyniowe związane z krążeniem, małe dzieci oraz osoby uzależnione, dla których każda najmniejsza zmiana jest związana z lękiem i ogólnym złym stanem psychicznym.

Narkomani miłości

W dniach 11-17 marca 2013 obchodzony jest Światowy Tydzień Mózgu (Brain Awareness Week). Wydarzenie ma na celu popularyzowanie najnowszych badań dotyczących mózgu i układu nerwowego, a także wiedzy z zakresu psychologii i higieny umysłowej. Wykłady oraz warsztaty odbywają się na uniwersytetach m.in. w Poznaniu, Warszawie, Katowicach czy Gdańsku. Natomiast w Krakowie zaplanowano panel dyskusyjny dotyczący uzależnień. W jego ramach poruszony zostanie ciekawy temat uzależnienia od drugiej osoby (uzależnienia interpersonalnego) w kontekście innych rodzajów uzależnień. 

Uzależnienie interpersonalne to patologiczna zależność od partnera, w której uzależniony traci swoją samodzielność, całkowicie koncentruje swoje myśli i postępowanie na drugiej osobie. Tego typu zatracenie się jest współcześnie coraz powszechniejszym problemem. Dzieje się tak z dwóch przyczyn - pierwszą są zmiany kulturowe niosące kryzys wartości, który z kolei skutkuje brakiem poczucia bezpieczeństwa. Ten niedobór zastępowany jest desperackim szukaniem stabilności i oparcia w innych ludziach. Drugą przyczyną są natomiast predyspozycje psychopatologiczne, mające źródło w dzieciństwie. Osoby mające trudności z zaakceptowaniem siebie i własną samooceną często w okresie dzieciństwa odczuwały niedobór miłości i akceptacji. Wynosząc z domu rodzinnego patologiczne wzorce relacji z rodzicem płci przeciwnej, szukają w dorosłym życiu jej odpowiednika. Przykładami takich relacji są nadmierna kontrola matki czy protekcjonalność ojca względem córki. Wzorce te są przenoszone na partnera, narzucając rodzaj więzi, w której uzależniony czuje komfort i pewność. Deficyt emocjonalny ludzi podatnych na tego typu zależność, powoduje także, że dobierają sobie oni partnera na zasadzie przeciwieństwa. Dzięki temu uzupełniają braki w pewnej sferze swojej osobowości. Tego typu uzależnienie dotyka najczęściej osób o niskim poczuciu własnej wartości, wrażliwych oraz poszukujących spełnienia w miłości. To uczucie ma rekompensować niedostatek wartości na innych płaszczyznach. 

Polka idealna oczami mężczyzny

Opisując wyniki badania „Polki same o sobie”, postanowiłem przyjrzeć się temu wizerunkowi współczesnej kobiety z innej perspektywy. Eksperci sprawdzili, jaki portret kobiety idealnej malują mężczyźni. Jakie cechy osobowości, charakteru oraz wyglądu Polacy uważają za pożądane, a jakich nie są w stanie zaakceptować? Pokazuje to badanie „Raport Ciekawości Redd’s 2012”, w którym udział brali jedynie mężczyźni. 

Ważnym elementem wizerunku perfekcyjnej kobiety jest jej inteligencja, na którą wskazało 58% panów. Poczucie humoru ceni sobie 39% badanych, o seksapilu wspomniał co trzeci, a o kobiecości - co piąty Polak. Za nieakceptowalne zachowania 86% mężczyzn uznaje przeklinanie, a 91% częste zmiany partnerów. Aż 93% ankietowanych panów nie toleruje nadużywania alkoholu przez kobiety. Jednocześnie mężczyźni wykazują dosyć tradycyjne podejście do roli kobiet w związku. Idealna kobieta to według 86% ankietowanych panów taka, która nie głosi feministycznych poglądów. Ponad 60% z nich nie pozwoliłoby zapłacić wybrance rachunku w restauracji, a niemal 80% nie akceptuje samotnych wyjść na imprezę. Jednocześnie badanie obala stereotypy wskazując, że mężczyźni nie czują się dobrze podczas długiej rozłąki z partnerkami. Współżycie znalazło się na drugim miejscu, przegrywając z poczuciem bliskości, za którym tęskni 70% badanych. Brakuje im także towarzystwa i rozmowy. 

Polacy leczą się (sami) u doktora Google

Jak wynika z raportu „Pacjenci w sieci 2012”*, aż 88% Polaków szuka informacji na temat zdrowia, chorób czy leków przede wszystkim w Internecie. Dopiero na drugim miejscu wskazywani są lekarze i służba zdrowia (73% badanych). Raport przygotowany został w odpowiedzi na alarmujące badania z 2010 roku, które wykazały, że 53% osób zażywając nowy lek, nie konsultowało tego ze specjalistą, 17% badanych nie przestrzegało zaleconej ilości lub okresu dawkowania leku, a co 20 Polak przyjmował lek bez recepty wbrew zaleceniom specjalisty. 

Problemu nie należy bagatelizować. Badanie wskazuje, że tylko w 2011 roku Polacy wydali na leki 26,2 mld zł, z czego ponad połowę stanowiły leki OTC (Over The Counter) – wydawane bez recepty lekarza, np. środki przeciwbólowe lub na przeziębienie. Są one łatwe do nabycia, chociażby na stacjach benzynowych czy w supermarketach, a informacji o ich właściwościach i zastosowaniu dostarczają setki stron internetowych. Wśród ich użytkowników najliczniejszą grupę stanowią osoby młode, w wieku 24-34 lat, często kobiety.